อากาศร้อน พืชเครียด น้ำลด ศัตรูเพียบ ต้นทุนเพิ่ม

หลังเทศกาลสงกรานต์เล่นน้ำชุ่มฉ่ำ มาถึงช่วงเวลาร้อนหลังเปียกชุ่มเหงื่อ ความร้อนที่พุ่งสูงขึ้น ไม่ได้แค่ทำให้เราเหนื่อย แต่กำลังเล่นงานระบบอาหารของเราแบบเงียบ ๆ

อากาศที่ร้อนจัดส่งผลอย่างไร?

.

🔥 ผลผลิตลดลง

พืชต้องการอุณหภูมิที่เหมาะสมในการเจริญเติบโต อากาศร้อนจัดทำให้พืชเครียด และให้ผลผลิตน้อยลง เช่น ข้าวจะเจริญได้ดีในช่วง 20–35°C

แต่เมื่ออุณหภูมิสูงเกิน 37°C ขึ้นไปอย่างต่อเนื่อง อาจทำให้ใบไหม้ สังเคราะห์แสงลดลง เมล็ดข้าวลีบ 

ข้อมูลจากกรมการข้าว ระบุว่าความร้อนเฉียบพลันในช่วงข้าวตั้งท้อง อาจทำให้ผลผลิตลดลงได้ถึง 30–50% และอาจเกิดปรากฏการณ์ "ข้าวดีด" ชูรวงก่อนเวลา ออกรวงไม่มีเมล็ด

.

💧น้ำลดลง

ภัยแล้งและฝนไม่ตกตามฤดูกาล ทำให้เกษตรกรขาดน้ำโดยเฉพาะ “นาข้าวน้ำขัง” ที่ยังเป็นวิธีปลูกหลักในไทย ข้าวปกติใช้น้ำเฉลี่ย 1,500–2,500 ลบ.ม./ไร่ ต่อฤดู ในฤดูร้อนจัด อัตราการระเหย (Evapotranspiration) อาจสูงถึง 7–10 มม./วัน เท่ากับสูญเสียน้ำมากกว่า 50,000 ลิตร/ไร่/วัน

เมื่อเขื่อนมีน้ำน้อย ฝนมาช้า เกษตรกรจึงต้องลดพื้นที่เพาะปลูก หรือใช้น้ำใต้ดินเพิ่ม ซึ่งมีต้นทุนพลังงานแฝงจากการสูบน้ำเพิ่มขึ้นไปอีก

.

🐛 ศัตรูพืชเพิ่มขึ้น

ยิ่งอุณหภูมิสูง → วงจรชีวิตของแมลงยิ่งสั้นลง → ขยายพันธุ์ได้ไวขึ้น  →  กินผลผลิตมากขึ้น

ในไทยมีปัญหาน่ากลัวหลายเรื่อง เช่น เพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลในนาข้าว หนอนกระทู้ลายจุดในข้าวโพดออกอาละวาดในภาคอีสาน หรือโรคไหม้ในข้าวเพิ่มขึ้นในพื้นที่ชื้นร้อน เป็นต้น ทำให้เกษตรกรต้องใช้สารเคมีมากขึ้น ส่งผลเสียทั้งต้นทุน สิ่งแวดล้อม และสุขภาพ

.

💸 ต้นทุนเพิ่มขึ้น

หลายครัวเรือนมีรายได้จากเกษตรกรรมเพียงปีละครั้ง หากผลผลิตลด เพราะอากาศร้อนและฝนไม่แน่นอน ความเสี่ยงต่อ  #ความยากจนซ้ำซ้อน ก็ยิ่งเพิ่มขึ้น เมื่อเกษตรกรต้องใช้น้ำ ปุ๋ย และพลังงานมากขึ้น ทำให้ราคาสินค้าอาจสูงขึ้นตาม กระทบราคาอาหารในจานข้าวเราในที่สุด

วิธีการเพาะปลูกแบบใหม่ที่ทนทานต่อความร้อนและศัตรูพืชจึงกำลังเป็นที่ต้องการอย่างมาก โอกาสหน้า คาร์บอนน้อยจะเอามาเล่าให้ฟังกันต่อ

—--

เอกสารอ้างอิงhttps://npkthailand.com/download-pdf/211_การใช้น้ำอย่างรู้คุณค่าในการทำนา.pdf

#คาร์บอนน้อย #โลกร้อนกับจานข้าว #ClimateChange #FoodSecurity #เกษตรยั่งยืน